Zostaw swój numer - oddzwonimy!
Informujemy, że obecnie nasza działalność skupia się wyłącznie na świadczeniu usług z zakresu medycyny estetycznej. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą w zakresie tych specjalizacji.
Rwa kulszowa to ból, promieniujący od odcinka lędźwiowo-krzyżowego do pośladka, a także tylnej części uda, a czasami nawet stopy. Nazwa “rwa kulszowa” pochodzi od nerwu kulszowego, który przebiega od splotu lędźwiowo-krzyżowego, przez mięsień gruszkowaty i pośladkowy aż do dołu podkolanowego.
Czasami pacjenci określają ból zlokalizowany w dole pleców jako “korzonki”, “zapalenie korzonków” lub “ból korzonków”. Te powszechnie używane terminy nie występują jednak w nazewnictwie medycznym, a pacjenci określają w ten sposób przeważnie właśnie rwę kulszową.
W zależności od tego, w którym miejscu doszło do ucisku na korzenie nerwowe możemy wyszczególnić następujące rodzaje rwy:
Zadaniem kręgosłupa jest utrzymywanie ciężaru naszego ciała, zapewnienie równowagi, a także amortyzowanie wstrząsów. W tym ostatnim szczególną rolę spełniają krążki międzykręgowe, czyli dyski znajdujące się między trzonami kręgów. Dysk zbudowany jest z jądra miażdżystego oraz pierścienia włóknistego. Z biegiem lat dochodzi jednak do zwyrodnienia krążków międzykręgowych. Na skutek utraty elastyczności mogą się one przesuwać, a nawet wypadać, powodując ucisk na korzenie nerwowe, co wywołuje ból, a nawet unieruchomienie na dłuższy czas.
Przepuklina krążka międzykręgowego, czyli tak zwana dyskopatia należy zatem do najczęstszych przyczyn rwy kulszowej.
Inne przyczyny rwy kulszowej to również:
Do objawów rwy kulszowej możemy zaliczyć:
Ból często nasila się podczas kaszlu, kichania i wykonywania określonych ruchów, dlatego na początku choroby pacjent jest często unieruchomiony.
Rwa kulszowa zazwyczaj mija po kilku dniach i na początku leczenia wystarczą niesteroidowe leki przeciwzapalne dostępne w aptece bez recepty w postaci tabletek lub maści takie jak:
Diklofenak i ibuprofen występują także w postaci maści i żelu do stosowania miejscowego. Ketoprofen w żelu dostępny jest na receptę. Nie zaleca się przyjmowania paracetamolu, ponieważ lek ten nie działa przeciwzapalnie.
Podczas epizodu rwy kulszowej nie zaleca się ciągłego odpoczynku i leżenia. Pacjent powinien chodzić w miarę możliwości. To skraca czas leczenia i zmniejsza ból. Czasami jednak pacjent nie jest w stanie się poruszać, dlatego wówczas zaleca się odciążenie odcinka lędźwiowego, na przykład kładąc się na płaskiej powierzchni z nogami ugiętymi pod kątem 90 stopni.
W przypadku ostrego bólu pacjent powinien zgłosić się do lekarza rodzinnego lub kliniki leczenia bólu, aby przeprowadzić wywiad lekarski i wykonać podstawowe badanie fizykalne. Lekarz może także włączyć leki na receptę takie jak:
Badania obrazowe na początku rwy kulszowej zazwyczaj nie są przeprowadzane. Tylko w niektórych przypadkach lekarz może zlecić:
W przypadku długotrwałych dolegliwości bólowych zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego.
Ważna jest także rehabilitacja już na samym początku wystąpienia bólu. Skraca ona czas leczenia i pozwala na szybszy powrót do codzienności. Fizjoterapeuta poinstruuje pacjenta w jaki sposób ćwiczyć w domu i jakie codzienne nawyki, głównie w zakresie postawy należy zmienić.
Leczenie operacyjne może zostać rozważone, gdy farmakoterapia i rehabilitacja nie poprawiły stanu pacjenta w sposób wystarczający. Operacja dotyczy zazwyczaj 2-10% pacjentów, cierpiących na rwę kulszową.
Naukowcy wciąż badają wpływ terapii medyczną marihuaną na wiele schorzeń, w tym ból pleców. Celem jest przede wszystkim zastąpienie opioidów u tych pacjentów, którzy stosują je na co dzień. Posiadamy coraz więcej dowodów, że medyczna marihuana jest skuteczna w leczeniu bólu pleców, jednak wciąż potrzebujemy badań na większą skalę. Jak dotąd wykazano, że THC ma potencjalnie lepsze właściwości przeciwbólowe niż CBD. THC, czyli tetrahydrokannabinol jest substancją, która może zostać przepisana na receptę lekarską przez specjalistę po zbadaniu stanu zdrowia pacjenta i ocenie korzyści i ryzyka dla pacjenta.
Rwa kulszowa pojawia się zazwyczaj nagle w wyniku przeciążenia lub niewłaściwego podnoszenia ciężarów. Tak szybko jak się pojawia zazwyczaj tak szybko mija. Jednak w niektórych przypadkach dolegliwości bólowe utrzymują się bardzo długo, nawet miesiącami. Wówczas mówimy o tak zwanym bólu przewlekłym, który może być bardzo uciążliwy dla pacjenta, ponieważ, mimo że jest on zazwyczaj mniej nasilony niż ból ostry, utrzymuje się ciągle.
W przypadku bólu przewlekłego najważniejsze jest postawienie odpowiedniej diagnozy, aby móc wprowadzić właściwą terapię. W tym celu należy skonsultować się ze specjalistą, który zleca zazwyczaj badania obrazowe. Bardzo istotna jest terapia bólu, a także regularna fizjoterapia. Wczesne wdrożenie rehabilitacji w znacznym stopniu zmniejsza ryzyko rozwoju przewlekłej rwy kulszowej.
Rwa kulszowa to ból, którego możemy uniknąć, jeśli wdrożymy odpowiednie nawyki takie jak:
Źródła:
Aguilar-Shea A.L., Gallardo-Mayo C., Sanz-González R., Paredes I., Sciatica. Management for family physicians, J Family Med Prim Care., 2022.
Rwa kulszowa (pot. korzonki): przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/150605,rwa-kulszowa [dostęp: 06.09.2023].
Rwa kulszowa, https://podyplomie.pl/neurologia/31142,rwa-kulszowa [dostęp: 05.09.2023].
Price R.L., Charlot K.V., Frieler S., Dettori J.R., Oskouian R., Chapman J.R., The Efficacy of Cannabis in Reducing Back Pain: A Systematic Review, Global Spine J., 2022.
Robinson D., Ritter S., Yassin M., Comparing Sublingual and Inhaled Cannabis Therapies for Low Back Pain: An Observational Open-Label Study, Rambam Maimonides Med J., 2022.
