Zostaw swój numer - oddzwonimy!
Informujemy, że obecnie nasza działalność skupia się wyłącznie na świadczeniu usług z zakresu medycyny estetycznej. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą w zakresie tych specjalizacji.
Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego, która dotyczy przeważnie osób między 20. a 40. rokiem życia, dlatego często nazywana jest chorobą ludzi młodych. Stwardnienie rozsiane jest chorobą nieuleczalną, która może prowadzić do pogłębiającej się niepełnosprawności.
Przyczyny rozwoju stwardnienia rozsianego mogą być rozmaite, a największą rolę odgrywają czynniki:
Nawet w przypadku 1 na 8 pacjentów ze stwardnieniem rozsianym dowiadujemy się, że choroba występowała już w rodzinie.
Infekcja wirusem Epsteina-Barra, która jest przyczyną choroby zwanej mononukleozą zakaźną również predysponuje do rozwoju stwardnienia rozsianego w przyszłości.
Co więcej, nawet zbyt niskie stężenie witaminy D w organizmie może przyczynić się do rozwoju SM. Dlatego tak ważna jest odpowiednia ekspozycja na promieniowanie słoneczne latem oraz suplementacja witaminy D w miesiącach od września do maja.
Ze względu to, że stwardnienie rozsiane obejmuje układ nerwowy, jego objawy mogą być rozmaite i nie istnieje jeden, niepowtarzalny wzór objawów SM. Do najczęściej występujących objawów stwardnienia rozsianego mogą należeć:
Do rzadziej występujących objawów SM można zaliczyć:
Wczesne objawy stwardnienia rozsianego mogą pojawić się na długo przed samym rozpoznaniem choroby. Należą do nich:
Wczesna identyfikacja powyższych objawów pozwala na szybsze wprowadzenie odpowiedniego leczenia i spowolnienie rozwoju zmian chorobowych.
Klinicznie izolowany zespół (CIS) to pierwsze wystąpienie objawów neurologicznych, które utrzymuje się przez ponad dobę. Może wystąpić nawet u 85% chorych. Do objawów CIS należą:
Klinicznie izolowany zespół może przekształcić się w późniejszym okresie w stwardnienie rozsiane, ale nie jest to jednak regułą. Ważne jest jednak, aby jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, który zaleci odpowiednie badania diagnostyczne takie jak:
Odpowiednio szybka reakcja pozwala na wczesne rozpoznanie choroby i podjęcie skutecznego leczenia.
Niestety choroby neurologiczne i ich diagnostyka nie należą do łatwych, a objawy stwardnienia rozsianego mogą przypominać także inne choroby układu nerwowego. Do chorób naśladujących SM zaliczamy:
W różnicowaniu stwardnienia rozsianego z innymi chorobami przydatne mogą się okazać tak zwane kryteria rozpoznania stwardnienia rozsianego według McDonalda. Pozwalają one ocenić z dużą dokładnością czy mamy do czynienia ze stwardnieniem rozsianym.
Jednym z podstawowych badań obrazowych jest rezonans magnetyczny, który pozwala na wykrycie zmian nawet u 90% pacjentów. Do innych metod należą także:
Stwardnienie rozsiane należy do chorób nieuleczalnych i postępujących, dlatego dostępne leczenie łagodzi jedynie objawy tej choroby i opóźnia rozwój niepełnosprawności.
Do łagodzenia objawów SM wykorzystywane są między innymi glikokortykosteroidy jak prednizon czy metyloprednizolon. Stosowane są podczas rzutu choroby, zmniejszając stan zapalny i łagodząc ból na przykład towarzyszący pozagałkowemu zapaleniu nerwu wzrokowego.
W leczeniu SM stosowane są także leki modyfikujące przebieg choroby (DMT). Ich mechanizm działania polega na zmniejszeniu stanu zapalnego, zredukowaniu występujących rzutów choroby, a także spowolnieniu postępu SM. Do leków DMT należą leki immunomodulujące, które im szybciej zostaną podane pacjentowi tym istnieje większa szansa, że niektóre uszkodzenia układu nerwowego będą nawet odwracalne.
Rehabilitacja w SM jest jedną z najważniejszych form terapii, która powinna być wdrożona na każdym etapie choroby. Nie należy ona do łatwych, ponieważ przebieg choroby u każdego pacjenta jest różny, a ćwiczenia powinny być dostosowane do stanu chorego.
Od pewnego czasu w leczeniu objawowym SM stosowana jest z powodzeniem medyczna marihuana, która prowadzi do:
Wielu pacjentów, chorujących na stwardnienie rozsiane jest zadowolonych z tej alternatywnej formy terapii, która może być przepisana choremu tylko w porozumieniu ze specjalistą.
Źródła:
Losy J., Bartosik-Psujek H., Członkowska A. i wsp., Leczenie stwardnienia rozsianego. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, Pol Prz Neurol., 2016.
Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego, https://ptsr.org.pl/ [dostęp: 28.07.2023].
Dobson R., Giovannoni G., Multiple sclerosis - a review, Eur J Neurol., 2019.
Haddad F., Dokmak G., Karaman R., The Efficacy of Cannabis on Multiple Sclerosis-Related Symptoms, Life (Basel), 2022.
