Potnica – co to za choroba? Jak leczyć wypryski potnicowe?

Czym jest potnica?

Potnica jest dość częstą chorobą skóry (dermatozą), zwykle występującą na skórze dłoni (szczególnie bocznych powierzchniach palców) i stóp. Większość przypadków zachorowań na potnicę dotyczy osób młodych lub w średnim wieku. Rzadko natomiast występuje u dzieci.

Jakie są przyczyny występowania potnicy?

Przyczyny występowania potnicy nie są jednoznacznie określone, ale wiadomo, że  jest ona wynikiem reakcji organizmu na alergeny (np. nikiel), a także zakażenia grzybicze i bakteryjne. Na występowanie potnicy mogą mieć także wpływ zaburzenia produkcji i wydzielania potu. Tę hipotezę potwierdza fakt, że największa częstotliwość występowania tej choroby przypada na okres wakacyjny.

Istnieją  potencjalne czynniki predysponujące do wystąpienia potnicy. Należą do nich:

• Alergie kontaktowe. Osoby mające skłonność do alergii kontaktowych, czyli reakcji skórnej na substancje drażniące, mogą być bardziej narażone na potnicę. Kontakt z alergenami może osłabić barierę ochronną skóry.
• Atopowe zapalenie skóry. Może zwiększać podatność na różne infekcje skórne, w tym potnicę.
• Nadmierna potliwość. Stopy, dłonie, a także fałdy skórne (pachy, pachwiny) są miejscami, w których wystąpienie potnicy jest bardziej prawdopodobne.
• Osłabiony układ odpornościowy. Osoby z osłabionym układem odpornościowym, na przykład z powodu chorób przewlekłych czy stosowania leków immunosupresyjnych, mogą być bardziej podatne na infekcje.

Jakie są objawy potnicy?

Potnica charakteryzuje się wieloma objawami, obejmującymi głównie skórę dłoni i stóp oraz fałdów skórnych na innych obszarach ciała. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych symptomów jest pojawienie się pęcherzyków wypełnionych przezroczystym płynem, występujących przede wszystkim na dłoniach i podeszwach stóp. Towarzyszy im zazwyczaj intensywny świąd, który może być uciążliwy dla osoby chorej.

Jak zdiagnozować potnicę?

Diagnoza potnicy powinna być przeprowadzana przez lekarza pierwszego kontaktu lub dermatologa. Dla jej potwierdzenia często konieczna jest ocena histopatologiczna, polegająca na pobraniu wycinka zmiany.

Jeśli zmiany występują wyłącznie na stopach, trzeba wykluczyć grzybicę poprzez badanie mykologiczne. Należy także wykonać badanie alergologiczne za pomocą testów płatkowych, jeśli zmiany dotyczą dłoni.

Jakie są metody leczenia wyprysków potnicowych?

• Leczenie miejscowe. Powszechnie zaleca się stosowanie maści i kremów zawierających antybiotyki oraz glikokortykosteroidy. Substancje te łagodzą objawy i zmniejszają stan zapalny skóry.
• Leki przeciwgrzybicze. W przypadku stwierdzenia zmian grzybiczych jako przyczyny wyprysków potnicowych zaleca się kurację lekami przeciwgrzybiczymi.
• Leki antyalergiczne. W przypadku gdy wypryski potnicowe są rezultatem reakcji alergicznej, stosuje się doustne leczenie antyalergiczne.
• Fototerapia. W przypadku nawracającej potnicy zastosowanie fototerapii metodą PUVA może znacznie poprawić stan skóry.

Warto podkreślić, że leczenie wyprysków potnicowych jest długotrwałym procesem. Kluczową rolę odgrywa regularne kontrolowanie wyprysku potnicowego przez dermatologa, który dostosuje terapię do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Czy istnieją jakieś domowe sposoby leczenia potnicy?

Istnieją domowe sposoby łagodzenia objawów potnicy, które mogą być stosowane jako uzupełnienie zaleconego przez lekarza leczenia. Jedną z takich metod jest wykonywanie okładów z roztworu soli lub nadmanganianu potasu.

Dolegliwości związane z potnicą może również złagodzić stosowana punktowo na zmiany skórne, maść cynkowa lub środki zawierające wyciąg z aloesu.

Warto również pamiętać o dokładnym osuszaniu skóry objętej wypryskiem potnicowym po kąpieli, a także o tym, by nadmiernie jej nie moczyć.

Czy potnica jest zaraźliwa?

Potnica nie jest chorobą zaraźliwą. Schorzenie jest reakcją skóry na różne czynniki zewnętrzne. Nie można jej przenosić poprzez kontakt bezpośredni z chorym ani przez współdzielenie przedmiotów codziennego użytku.