Informujemy, że obecnie nasza działalność skupia się wyłącznie na świadczeniu usług z zakresu medycyny estetycznej. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą w zakresie tych specjalizacji.
Uraz powstaje w obrębie komórek, tkanek i narządów jako wynik działania na organizm określonego czynnika. Urazu możemy doświadczyć praktycznie każdego dnia, w domu czy w pracy, wykonując zwykłe codzienne czynności. Zdarzają się one także często podczas uprawiania sportu.
Urazy mogą wystąpić nagle i charakteryzować się ostrym bólem lub stopniowo jako wynik gromadzenia się mikrouszkodzeń. Zdecydowanie trudniej goją się urazy, powstające przez lata naszych zaniedbań.
Do najczęstszych urazów możemy zaliczyć zwichnięcia, skręcenia, stłuczenia oraz złamania. Natomiast urazy głowy, szyi, barków, klatki piersiowej czy kręgosłupa mogą towarzyszyć różnym wypadkom. Prowadzą do nich zazwyczaj bodźce mechaniczne, ale także termiczne, które są przyczyną oparzeń.
Urazy sportowe zdarzają się nie tylko u zawodowych sportowców, ale także u amatorów. Do najczęstszych urazów sportowych zaliczamy:
Urazy powinny być leczone kompleksowo, to znaczy nie tylko poprzez odpowiednio dobraną farmakoterapię, ale także rehabilitację. W niektórych przypadkach wczesne wprowadzenie fizjoterapii pozwala w znacznym stopniu ograniczyć ból i poprawić jakość życia pacjenta.
Dla pacjenta jednak istotną kwestią jest zwłaszcza uśmierzenie bólu, a tego często nie można uzyskać bez odpowiedniej farmakoterapii. Zdarza się, że pacjenci na własną rękę stosują dostępne bez recepty środki przeciwbólowe. Do najczęściej wybieranych należą:
Obarczone są one przeważnie niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych, jednak ich przewlekłe stosowanie powinno być skonsultowane z lekarzem. W przypadku silnego bólu lekarz może przepisać leki opioidowe na receptę.
Paracetamol zalecany jest przeważnie w łagodnym lub umiarkowanym bólu. Może być stosowany w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi lekami, na przykład opioidami takimi jak tramadol. Paracetamol uznawany jest również za lek pierwszego rzutu w terapii łagodnego bólu.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne w przeciwieństwie do paracetamolu wykazują także działanie przeciwzapalne, co może być pożądane w terapii niektórych schorzeń. Jednak ciągłe hamowanie procesu zapalnego może opóźnić gojenie się tkanek. Z tego względu przewlekłe stosowanie NLPZ powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne mogą być podawane w formie doustnej lub w postaci kremów, żeli czy maści do stosowania zewnętrznego. Przy silnych bólach podawany jest na przykład diklofenak lub ketoprofen w żelu. Niektórzy pacjenci zgłaszali zmniejszenie bólu nawet o połowę po pierwszym tygodniu stosowania tych substancji. Podanie miejscowe ogranicza także wystąpienie działań niepożądanych po NLPZ.
Niestety silnie działające leki opioidowe obarczone są wysokim ryzykiem groźnych działań niepożądanych takich jak na przykład depresja oddechowa. Mają także wysoki potencjał uzależniający. Po urazach u sportowców stosowane są przez możliwie najkrótszy czas, czyli przeważnie do 5 dni.
Alternatywą dla leków opioidowych może być medyczna marihuana.
Medyczna marihuana posiada również potencjał uzależniający, jednak ryzyko uzależnienia jest niskie, gdy pacjent prowadzony jest przez doświadczonego specjalistę. Działanie przeciwbólowe medycznej marihuany jest wciąż poddawane licznym badaniom, jednak u wielu pacjentów w niektórych schorzeniach jest ona stosowana z powodzeniem już od lat. Do takich chorób należą:
Stosowanie medycznej marihuany w urazach nie zostało jeszcze w pełni zbadane i potwierdzone, jednak istnieje coraz więcej doniesień o jej skuteczności i bezpieczeństwie.
Przykładowo zbadano działanie medycznej marihuany na przewlekły ból w urazie rdzenia kręgowego. Wielu pacjentów zaraportowało zmniejszenie bólu i spastyczności po rozpoczęciu przyjmowania konopi medycznych. Oceniono zatem, że może być ona skuteczną alternatywą dla niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz leków opioidowych.
Medyczna marihuana stosowana jest także z powodzeniem w przewlekłym bólu w przebiegu stwardnienia rozsianego czy chorób reumatycznych. Co więcej, zmniejszenie bólu nowotworowego zgłaszali pacjenci nawet po 3 tygodniach od rozpoczęcia stosowania połączenia THC i CBD.
W jednym z większych badań oceniano rolę medycznej marihuany w bólu pourazowym, neuropatycznym, nowotworowym, pooperacyjnym oraz w bólach brzucha, szyi i pleców. Największą ulgę w bólu odczuli pacjenci z urazami oraz z bólami brzucha, nowotworowymi oraz menstruacyjnymi. U tych osób doszło także do poprawy jakości snu.
Nadużywanie leków opioidowych to również jeden z większych problemów obecnej służby zdrowia, głównie w USA. Medyczna marihuana może być skuteczną alternatywą dla uzależniających leków opioidowych, które naznaczone są wysokim ryzykiem działań niepożądanych. Pacjenci po rozpoczęciu terapii medyczną marihuaną i odstawieniu opioidów zgłaszali ogólną poprawę jakości życia.
Obecnie dysponujemy ograniczoną liczbą dowodów na działanie przeciwbólowe medycznej marihuany w urazach, jednak z roku na rok lekarze zauważają jak olbrzymi potencjał drzemie w kannabinoidach.
Źródła:
Shah R.M., Saklecha A., Patel A.A., Divi S.N., Analyzing the Impact of Cannabinoids on the Treatment of Spinal Disorders, Curr Rev Musculoskelet Med., 2022.
de Sire A., Marotta N., Lippi L., Scaturro D., Farì G., Liccardi A., Moggio L., Letizia Mauro G., Ammendolia A., Invernizzi M., Pharmacological Treatment for Acute Traumatic Musculoskeletal Pain in Athletes, Medicina (Kaunas). 2021.
Dziak A., Urazy i uszkodzenia sportowe, Acta Clinica, 2001.
Boehnke K.F., Litinas E., Clauw D.J., Medical Cannabis Use Is Associated With Decreased Opiate Medication Use in a Retrospective Cross-Sectional Survey of Patients With Chronic Pain, J Pain, 2016.
Piper B.J., Beals M.L., Abess A.T., Nichols S.D., Martin M.W., Cobb C.M., DeKeuster R.M., Chronic pain patients' perspectives of medical cannabis, Pain. 2017.
Bains S., Mukhdomi T., Medicinal Cannabis for Treatment of Chronic Pain, StatPearls, 2023.