Zostaw swój numer - oddzwonimy!
Informujemy, że obecnie nasza działalność skupia się wyłącznie na świadczeniu usług z zakresu medycyny estetycznej. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą w zakresie tych specjalizacji.
Choroby neurologiczne stanowią około 6% wszystkich chorób na świecie, a częstość ich występowania rośnie z każdym rokiem. Możemy wyszczególnić kilka większych grup chorób neurologicznych.
Choroby neurodegeneracyjne (neurozwyrodnieniowe) polegają na postępującym niszczeniu struktur i funkcji komórek nerwowych. Ich częstość występowania wzrasta wraz z wiekiem. Na pewno o większości z tych chorób słyszeliśmy lub nawet występują one w naszej rodzinie. Do najbardziej znanych chorób neurodegeneracyjnych należą:
Choroby infekcyjne ośrodkowego układu nerwowego mogą być spowodowane różnymi drobnoustrojami takimi jak bakterie, wirusy, grzyby czy pasożyty. Bakteryjne zakażenia ośrodkowego układu nerwowego należą do jednych z poważniejszych ze względu na narastającą oporność bakterii na stosowane antybiotyki. Do infekcji OUN zaliczamy:
Jedną z najbardziej znanych wirusowych chorób układu nerwowego jest kleszczowe zapalenie mózgu i kleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Do zakażenia dochodzi poprzez ugryzienie zarażonego wirusem kleszcza. Obecnie najskuteczniejszą obroną przed tą groźną chorobą są szczepienia na kleszczowe zapalenie mózgu. Należy przyjąć 3 dawki szczepionki, aby była ona skuteczna, a dawkę przypominającą po upływie 3-5 lat.
Choroby naczyniowe układu nerwowego to takie, w których doszło do zmiany przepływu krwi w naczyniach, co ma wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Należą do nich:
Neuropatia to uszkodzenie obwodowego układu nerwowego, które może być wrodzone lub nabyte. Częściej występują neuropatie nabyte na przykład na skutek cukrzycy (neuropatia cukrzycowa), nadużywania alkoholu, urazów, ucisku na nerwy, przyjmowania niektórych leków.
Polineuropatie dotyczą natomiast symetrycznego występowania objawów i obejmują wiele nerwów.
W neuropatiach występują często:
Do innych znanych chorób układu nerwowego możemy zaliczyć też choroby napadowe i epizodyczne takie jak padaczka, migrena czy zaburzenia snu. Myasthenia gravis należy natomiast do zaburzeń mięśniowo-nerwowych.
W zależności od konkretnej choroby układu nerwowego chory może wykazywać rozmaite objawy. Co więcej, obraz kliniczny pacjentów z tą samą jednostką chorobową również może się istotnie od siebie różnić. Z tego powodu neurolodzy mają utrudnione zadanie przy stawianiu diagnozy.
Do popularnych objawów chorób układu nerwowego możemy zaliczyć:
Objawy chorób neurologicznych mogą się nasilać z biegiem czasu. Wówczas chory staje się całkowicie zależny od osób trzecich i wymaga ciągłej opieki. Niestety praca takiego opiekuna nie należy do łatwych, ponieważ frustracja pacjenta związana z postępującą chorobą bywa przenoszona na opiekuna. Często są to zachowania całkowicie niezależne od woli chorego jak na przykład ciągłe poczucie zagrożenia ze strony otoczenia w chorobie Alzheimera. Pacjent może także posądzać bliskich o celowe chowanie przed nim rzeczy, o których tak naprawdę zapomniał.
Innym objawem charakterystycznym dla choroby Alzheimera jest wędrowanie po mieszkaniu. Choremu może wydawać się, że nie znajduje się we własnym domu i chce jak najszybciej udać się do siebie, czyli najczęściej do miejsca znanego mu z dzieciństwa. Chory może także nie rozpoznawać swojego odbicia w lustrze i wykazywać agresję w stosunku do “osoby” z naprzeciwka (tak zwany objaw lustra).
Również nasilenie objawów w poszczególnych jednostkach chorobowych może się różnić. Przykładowo w schorzeniu znanym jako klasterowe bóle głowy nasilenie dolegliwości jest często tak duże, że chory przyjmuje nawet czysty tlen w inhalacjach, aby nieco złagodzić ból. Leki doustne działają często zbyt wolno, a przy silnych napadach potrzebna jest natychmiastowa ulga.
Okazuje się, że pomimo wielu lat pracy z pacjentami i ogromnego postępu w diagnostyce i leczeniu chorób neurologicznych, nadal nie wiemy o nich wszystkiego. Wiele chorób układu nerwowego występuje bardzo rzadko i z tego powodu nie dysponujemy odpowiednią ilością danych na temat przyczyn, przebiegu czy terapii tych chorób. Do takich rzadkich chorób neurologicznych należą:
Ze względu na to, że choroby neurologiczne tak bardzo różnią się między sobą i potrzebna jest ogromna wiedza, by znać się na każdej z nich z osobna, w USA wyodrębniono kilkanaście subspecjalizacji w neurologii. Dzięki temu każdy pacjent z chorobą układu nerwowego leczony jest w najlepszy możliwy sposób, a neurolodzy specjalizują się w konkretnych chorobach. Plan wprowadzenia podspecjalizacji w neurologii rozważany jest również w Polsce.
Leczenie zależy oczywiście od danej jednostki chorobowej i ciężko wymienić wszystkie leki jakimi dysponujemy w chorobach neurologicznych. Podkreśla się jednak, że właściwe leczenie powinno obejmować nie tylko farmakoterapię, ale także psychoterapię, opiekę społeczną w tym również rehabilitację.
W chorobie Alzheimera stosuje się zazwyczaj takie substancje jak donepezil, rywastygmina czy memantyna, a w leczeniu padaczki różne leki przeciwpadaczkowe. Niektóre z nich wpływają na przekaźnictwo GABAergiczne (benzodiazepiny, gabapentyna), a inne na przewodnictwo jonowe (fenytoina, karbamazepina). W leczeniu stwardnienia rozsianego często stosowane są glikokortykosteroidy, a w chorobie Parkinsona leki zwiększające przekaźnictwo dopaminergiczne jak na przykład lewodopa.
Jak widać leków w zależności od rodzaju schorzenia jest wiele. Niestety leczenie chorób układu nerwowego polega przede wszystkim na zmniejszeniu objawów oraz spowolnieniu rozwoju niepełnosprawności.
Szczególną uwagę należy zwrócić na dietę chorych. Wielu pacjentów z chorobami układu nerwowego jest niedożywionych, dlatego tak ważne jest zapewnienie odpowiedniej kaloryczności posiłków oraz ich regularność. Ryzyko niedożywienia występuje zwłaszcza:
Dietę w chorobach neurologicznych warto omówić z dietetykiem.
Źródła:
Knapik K.K., Onik G.K., Budziosz J.K., Sieroń K.M., Witkoś J.K., Leki stosowane w chorobach neurodegeneracyjnych, Farmakologia dla fizjoterapeutów. Skrypt, 2014.
Klasterowy ból głowy, https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/146312,klasterowy-bol-glowy [dostęp: 31.03.2023].
Charakterystyka Produktu Leczniczego FSME-IMMUN.
Gaweł M., Potulska-Chromik A., Choroby neurodegeneracyjne: choroba Alzheimera i Parkinsona, Borgis - Postępy Nauk Medycznych, 2015.
Niedożywienie w chorobach neurologicznych, https://nutricia.pl/pacjenci-neurologiczni [dostęp: 01.04.2023].
Gaweł M., Farmakoterapia w chorobie Alzheimera, Neurologia po Dyplomie, 2018.
