Według definicji Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu - ból głowy jest nieprzyjemnym wrażeniem czuciowym i emocjonalnym, które związane jest z rzeczywistym lub możliwym uszkodzeniem tkanki. Możemy wyróżnić:
Ból ostry głowy jest zazwyczaj krótkotrwałym doznaniem, które ustępuje przeważnie w przeciągu kilku dni do miesiąca. Ból przewlekły głowy może trwać nawet dłużej niż 3 miesiące. Ból ostry charakteryzuje się zazwyczaj większym natężeniem niż ból przewlekły, który z kolei bywa określany jako osobna jednostka chorobowa.
Przewlekły ból głowy lub przewlekły codzienny ból głowy (Chronic Daily Headache, CDH) to ból pojawiający się przez co najmniej 15 dni w miesiącu i trwający przez okres minimum 3 miesięcy.
Przewlekły ból głowy wpływa na codzienne funkcjonowanie pacjenta, zmniejszając jego zdolność do pracy i utrudniający nawet proste codzienne czynności. Leczenie przewlekłego bólu głowy jest trudne, ponieważ zazwyczaj nie ustępuje pod wpływem doraźnych środków przeciwbólowych.
Przewlekły ból głowy można podzielić na samoistny - pierwotny lub wtórny, a także wywołany lekami, chorobą lub urazem.
Pierwotne bóle głowy możemy z kolei podzielić na:
Do najczęstszych chronicznych bólów głowy zaliczamy przewlekłą migrenę oraz przewlekłe napięciowe bóle głowy.
Silny ból głowy często mylnie określany jest jako migrena. Tak naprawdę migrena to zaburzenie neurologiczne, które oprócz bólu głowy może dawać objawy ze strony przewodu pokarmowego, a także charakteryzować się światłowstrętem i wrażliwością na dźwięki. Ból migrenowy jest przeważnie jednostronny, pulsujący, a czasami poprzedza go aura, czyli:
Migrena dzieli się nawet na 6 typów według Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy. Jedną z nich jest migrena przewlekła, która może utrudniać życie pacjenta nawet przez 15 dni w ciągu miesiąca.
Nadużywanie środków przeciwbólowych przez pacjentów cierpiących z powodu migreny przewlekłej nie należy do rzadkości. Tym pacjentom mogą towarzyszyć także inne choroby takie jak depresja.
Przewlekłe bóle głowy typu napięciowego w odróżnieniu od migreny występują przeważnie obustronnie i opisywane są jako uczucie ucisku. Występują częściej u kobiet, rasy kaukaskiej i osób powyżej 50. roku życia.
Ze względu na przewlekły charakter i ciężko trudne lub niemożliwe do zidentyfikowania przyczyny chronicznego bólu głowy to schorzenie należy do szczególnie ciężkich w leczeniu. Działanie leków przeciwbólowych nie zawsze jest skuteczne i może minąć trochę czasu zanim zostanie dobrana odpowiednia terapia przeciwbólowa. Rodzi to często uzasadnioną frustrację u pacjenta.
Obecnie dysponujemy szerokim wyborem substancji przeciwbólowych o różnym mechanizmie działania. Do leków stosowanych w migrenach należą na przykład:
Do innych leków stosowanych w przewlekłych bólach głowy należą także:
Pomimo tak dużego wyboru spośród leków przeciwbólowych nawet połowa pacjentów jest niezadowolona z wyników leczenia. Z tego powodu ciągle poszukiwane są nowe, niestandardowe formy leczenia takie jak stosowanie medycznej marihuany.
Terapia medyczną marihuaną należy do alternatywnych metod terapii przewlekłego bólu głowy. Z każdym rokiem dysponujemy coraz większą ilością badań na jej temat i jest ona coraz częściej stosowana przez lekarzy jako uzupełnienie standardowego leczenia bólu.
Należy pamiętać, że za właściwości terapeutyczne medycznej marihuany odpowiedzialny jest zarówno THC, jak i CBD jednak to tetrahydrokannabinol posiada także właściwości psychoaktywne. Z tego powodu ten produkt leczniczy powinien być stosowany ściśle pod kontrolą specjalisty, a na początku leczenia powinny być stosowane możliwie najniższe, skuteczne dawki.
Pacjenci stosujący terapię marihuaną medyczną zgłaszają poprawę samopoczucia, zwłaszcza podczas migreny. Wymieniają oni między innymi:
Podsumowując, leczenie przewlekłego bólu głowy nie należy do łatwych. Przy nieskuteczności standardowych form terapii można porozmawiać z lekarzem o alternatywnej metodzie leczenia bólu, np. o terapii medyczną marihuaną.
Źródła:
Ahmed F., Parthasarathy R., Khalil M., Chronic daily headaches, Ann Indian Acad Neurol., 2012.
Społeczne Znaczenie Migreny z perspektywy zdrowia publicznego i systemu ochrony zdrowia, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, 2019.
Okusanya B.O., Lott B.E., Ehiri J., McClelland J., Rosales C., Medical Cannabis for the Treatment of Migraine in Adults: A Review of the Evidence, Front Neurol., 2022.
Poudel S., Quinonez J., Choudhari J., Au Z.T., Paesani S., Thiess A.K., Ruxmohan S., Hosameddin M., Ferrer G.F., Michel J., Medical Cannabis, Headaches, and Migraines: A Review of the Current Literature, Cureus., 2021.